Նկարագիր
Քիմիական գիտությունների դոկտոր (2000 թ.), պրոֆեսոր (2014 թ.),
ՀՀ ԳԱԱ թղթակից անդամ (2010 թ.)
Ընդհանուր դեղագործական քիմիայի ամբիոնի պրոֆեսոր
Հայ-Ռուսական /Սլավոնական/ համալսարանի Կենսաբժշկության և դեղագործության ինստիտուտի
«Կենսակտիվ ազոտային հետերոցիկլերի սինթեզի, անալիզի և հետազոտման լաբորատորիա»
1. ȳµáñ³ïáñdzÛÇ ³Ýí³ÝáõÙÁ`
Կենսակտիվ ազոտային հետերոցիկլերի սինթեզի, անալիզի և հետազոտման լաբորատորիա
2. Իϳí³ñ` ¶¨áñ· Ðñ³ãÇ ¸³Ý³·áõÉÛ³Ý, ùÇÙÇ³Ï³Ý ·ÇïáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ¹áÏïáñ, åñáý»ëáñ, ÐÐ ¶²² ÃÕóÏÇó ³Ý¹³Ù
3. ¶áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ý µÝ³·³í³éÁ`
Ազոտային հետերոարոմատիկ համակարգերի քիմիա: Պիրիմիդինների նուկլեոֆիլ ռեցիկլումներ: Մոնոցիկլիկ և կոնդենսված կենսաակտիվ պիրիմիդինների քիմիա:
Կենսագրություն
Ծնվել է 1951 թ. մարտի 10-ին ՀՀ, ք. Գավառ (Նոր-Բայազետ): 1958–1968 թ.թ. սովորել է Երևանի N 20 միջնակարգ դպրոցում, որն ավարտել է արծաթե մեդալով, նույն տարի ընդունվել է ԵՊՀ քիմիական ֆ-տ, որն ավարտել է գերազանցությամբ 1973 թ: 1973-1977 թ.թ. սովորել և աշխատել է Մոսկվայի Մ.Լոմոնոսովի անվ. Պետ.համալսարանի քիմիական ֆ-տի ասպիրանտուրայում /ղեկ. պրոֆ. Ա.Ն. Կոստ և պրոֆ. Ռ.Ս. Սագիտուլլին/: Թեկնածուական ատենախոսությունը՝ «Պիրիմիդինային կորիզի փոխարկումները նուկլեոֆիլների ազդեցությամբ», պաշտպանվել է 1978թ Մոսկվայում Լոմոնոսովի անվ. Պետ.համալսարանում և ներառում է Դանագուլյանի մասնակցությամբ հայտնաբերված պիրիմիդինների նոր ռեցիկլացման ռեակցիա: Վերջինս ներառվել է ԽՍՀՄ N 205 հայտնագործության մեջ և հայտնի է «ենամինային», կամ «Կոստ-Սագիտուլլինի վերախմբավորում» անվամբ: Դոկտորական ատենախոսությունը՝ «Հետազոտություններ մոնո- և բիցիկլիային պիրիմիդինների քիմիայի բնագավառում», պաշտպանվել է 2000թ. Երևանում, ՀՀ ԳԱԱ Օրգանական քիմիայի ինստիտուտում գործող 010 խորհրդում` 02.00.03 – «Օրգանական քիմիա» և 02.00.10 – «Կենսօրգանական քիմիա» մասնագիտություններով:
Գ. Դանագուլյանի գիտական հետաքրքրությունների ոլորտը ընդգրկում է ազոտային հետերոարոմատիկ համակարգերի միջդասային փոխարկումներ, որոնք հնարավորություն են տալիս հիմնովին վերակառուցել մոլեկուլի կմախքը: Նրա ղեկավարությամբ հայտնաբերվել են պիրիմիդինների նոր ռեակցիաներ` «ամինային փոխանակմամբ ընթացող ենամինային վերախմբավորում», պիրիմիդինիումային աղերի ռեցիկլացումը պիրազոլո[1,5-a]պիրիմիդինների և 1,2,4-տրազոլների ածանցյալների: Նրա հետազոտությունների մեկ այլ ուղղություն է կենսաակտիվ` ազոտպարունակող հետերոցիկլային միացությունների սինթեզը և դրանց կենսաբանական ակտիվության հետազոտումը: Նրա ղեկավարությամբ սինթեզված բազմաթիվ միացություններ ցուցաբերել են հակավիրուսային, հակաքաղցկեղային, միզամուղ, ցերեբրովասկուլյար, հակաբորբոքային, հակասնկային, հակաօքսիդանտ ակտիվություն և պաշտպանվել են 8 պատենտներով և հեղինակային իրավունքի վկայագրերով: Վերջին տարիներին զբաղվում է մոնո-, բի- և այլ կոնդենսված համակարգերի հիման վրա սինթեզված p-համակցված շղթա պարունակող նյութերի` այսպես կոչված «Պուշ-պուլային» համակարգերի ստացմամբ, որոնք կարող են կիրառություն գտնել օրգանական կիհաղորդիչների և այլ` օպտիկական հատկություններով օժտված, նյութերի սինթեզներում:
1977-1982 թ.թ. աշխատել է ՀՀ ԳԱԱ Ա.Մնջոյանի անվ. Նուրբ օրգանական քիմիայի ինստիտուտում, իսկ 1982-2000 թ.թ. Երևանի տնտեսագիտական ինստիտուտ / Հայկական տնտեսագիտական համալսարան/, զբաղեցնելով ավագ գիտ. աշխատողի, օրգանական քիմիայի լաբորատորիայի վարիչի և մի շարգ ՀՀ ԳԿՆ թեմատիկ ֆինանսավորում ստացած գիտական թեմաների ղեկավարի պաշտոններ:
2001 թ.թ.-մ/ա Գ. Դանագուլյանի ղեկավարած լաբորատորիան, իր գիտական թեմայով ՀՀ Կրթության և գիտության նախարարության որոշմամբ տեղափոխվել է ՀՀ ԳԱԱ Օրգանական քիմիայի ինստիտուտ (ՕՔԻ), որտեղ ստեղծվել է Ազոտային հետերոցիկլային միացությունների լաբորատորիան /լաբորատորիայի վարիչ` Գ. Դանագուլյան/: 2007 թ ՕՔԻ-ն ներառվեց ՀՀ ԳԱԱ նորաստեղծ Օրգանական և դեղագործական քիմիայի ԳՏ կենտրոնի կազմում, ուր նա շարունակում է ղեկավարել ՕՔԻ N 3 լաբորատորիան: 2005 թ-ից գիտական աշխատանքը համատեղում է դասախոսական աշխատանքի հետ, զբաղեցնելով պրոֆեսորի պաշտոն Հայ-Ռուսական /Սլավոնական/ համալսարանում և միաժամանակ ղեկավարելով համալսարանի կենսաբժշկության և դեղագործության ինստիտուտի հետերոցիկլային միացությունների սինթեզի և հետազոտման ԳՀ լաբորատորիան: Հայ-Ռուսական /Սլավոնական/ համալսարանի վաստակավոր պրոֆեսոր է, նույն համալսարանի «Կենսաբժշկության և դեղագիտության ինստիտուտի» գիտության գծով փոխտնօրեն:
2009-2016 թ.թ. ընդգրկված է եղել «Chemistry of Heterocyclic Compounds» («Հետերոցիկլային միացությունների քիմիա») միջազգային ամսագրի խմբագրական կոլեգիայի կազմում: Երկար տարիներ` 2007թ մինչ այժմ ՀՀ ԳԱԱ «Հայաստանի քիմիական հանդես» ամսագրի պատասխանատու խմբագիրն է, 2021 թ` ՀՀ ԳԱԱ նախագահության կողմից ընտրվել է ամսագրի գլխավոր խմբագիր, «Գիտության աշխարհում» գիտահանրամատչելի հանդեսի խմբագիրը, ՌԴ հրատարակվող «Известия высших учебных заведений. Серия Химия и химическая технология» խմբագրական կոլեգիայի անդամ: 2015–ից Հայաստանի հանրապետության պետական մրցանակների հանձնախմբի անդամ է /ճշգրիտ և բնական գիտություններ/, 2009թ-ից ընտրվել է Հայկական քիմիական ընկերության գործադիր տնօրեն:
2002թ-ից ՀՀ ԲՈՀ-ի 010 Մասնագիտական խորհուրդի անդամ, 2016թ-ից նախագահի տեղակալ, երկար ժամանակ եղել է նաև ՀՀ ԲՈՀ-ի 018 Մասնագիտական խորհուրդի անդամ:
2014 թ. պարգևատրվել է «Անանիա Շիրակացի» մեդալով, 2010 թ. հետերոցիկլային միացությունների քիմիայի բնագավառում մեծ նվաճումների և ներդրման համար ՌԴ Մենդելեևյան ընկերության և Մոսկվայի Մ.Վ. Լոմոնոսովի անվ. պետ. համալսարանի կողմից արժանացել է դիպլոմի և «Ոսկե նշանի», իսկ 2015 թ. «Գիտական համագործակցություն» միջազգային գիտական հիմնադրամի կողմից պարգևատրվել է ոսկե մեդալով: Վրաստանի պրոֆեսիոնալ քիմիկոսների ընկերության պատվավոր անդամ է:
Ավելի քան 330 գիտական աշխատությունների հեղինակ է, լիագումար, հրավիրված և բանավոր զեկույցներով մասնակցել է շուրջ 40 միջազգային գիտաժողովներին, հրավիրված պրոֆեսորի կարգավիճակով դասախոսություններով և լիագումար զեկույցներով հանդես է եկել է ՌԴ-ում (Մոսկվայի պետ.համալսարան, Եկատերինբուրգ, Սանկտ-Պետերբուրգ, Պյատիգորսկ, Կիսլովոդսկ), ԱՄՆ-ում (Ֆլորիդայի համալսարան), Լեհաստանում (Վարշավա, Շչեցին), Հունաստանում, Սլովենիայում, Գերմանիայում, Բելգիայում, Արգենտինայում, Վրաստանում, Ուկրաինայում, Քուվեյթում: Երկու գրքերի հեղինակ է:
Ղեկավարել է 13 միջազգային գիտական դրամաշնորհային ծրագրեր, այդ թվում 3 գիտական դրամաշնորհների շրջանակներում համագործակցել և համատեղ հոդվածներ է տպագրել աշխարհահռչակ պրոֆ. Ալան Ռ. Կատրիցկու հետ (ԱՄՆ), ինչպես նաև մի շարք ճանաչված գիտնականների` ՌԴ ակադեմիկոսներ Օ.Ն. Չուպախինի և Վ.Ն. Չարուշինի, լեհ անվանի քիմիկոսներ Մեչիսլավ Մակոշայի և Տադեուշ Յագոձինսկու, ԱՄՆ կենսաբան պրոֆ. Դեվիդ Գեվիրցի, Մոսկվայի համալսարանի պրոֆեսորներ Մ.Ա. Յուրովսկայայի, Պ.Բ. Տերենտ`ևի, Վ.Ի. Տերենինի և այլ հայտնի գիտնականների հետ: Ղեկավարել է նաև մոտ մեկ տասնյակ ՀՀ ԳՊԿ-ի թեմատիկ ֆինանսավորմամբ իրականացվող գիտական ծրագրեր:
Հայկական քիմիական ընկերության մի շարք գիտաժողովների կազմկոմիտեների նախագահն էր (АХО-2, АХО-3, АХО-4, АХО-5, АХО-6), ընդգրկվել էր հետերոցիկլային քիմիային նվիրված բազմաթիվ միջազգային գիտաժողովների նախագահության և գիտական կոմիտեների կազմում:
5. Ðñ³ï³ñ³Ïí³Í ³ß˳ï³ÝùÝ»ñÁ
³/ Ñá¹í³ÍÝ»ñ 153
µ/ û½ÇëÝ»ñ 178
·/ å³ï»Ýï, Ñ»ÕÇݳϳÛÇÝ Çñ³íáõÝù 7
¹/ ٻݳ·ñáõÃÛáõÝ, Ó»éݳñÏ, Ù»Ãá¹.³ßË. 2
Երկու գիտա-հանրամատչելի գրքերի հեղինակ դպրոցականների համար.
1. Գևորգ Դանագուլյան – «Բազմերանգ արոմատիկություն», («Դպրոցականի գրադարան» մատենաշար, գիրք Է), Երևան, «Աստղիկ գրատուն» հրատարակչություն, 144 էջ, տպաքանակ՝ 1500 օրինակ (2018 թ.): (Геворг Данагулян - «Многоцветная ароматичность» / серия «Библиотека школьника». Ереван, Издательский дом «Астхик», 144 стр.) /на армянском языке/.
2. Ղազարյան Է.Մ., Թռչունյան Ա.Հ., Դանագուլյան Գ.Հ., Մելիքյան Գ.Գ., Մաիլյան Ս. – «Հետաքրքրքշարժ բնագիտություն» Երևան, «Աստղիկ Գրատուն» հրատարակչություն, 144 էջ, տպաք.`1400 օր. (2019): (Казарян Э.М., Трчунян А.А., Данагулян Г.Г., Меликян Г.Г., Маилян С. – «Удивительное естествознание», Ереван, Издательский дом «Астхик», 144 стр.) /на армянском языке/.
Արտոնագրեր
1. Залинян М.Г., Данагулян Г.Г., Давтян В.И., Евдокимова О.И. - Способ получения
4-арил-3-метилбутан-2-онов. // А.с. СССР №174427, 22.04.1985, Бюлл. изоб. № 31
(1985): С.А. v. 104, р. 167989 е (1986).
2. Залинян М.Г., Данагулян Г.Г., Баласанян Н.Г., Мирзоян С.А., Топчян А.В., Баласанян М.Г. – Производные пиримидина, обладающие свойством усиливать мозговой кровоток. // А.с. СССР №1403582, дата рег. 15.02.1988 /не подлежит опубликованию в открытой печати/.
3. Данагулян Г.Г., Залинян М.Г., Баласанян Н.Г., Мирзоян С.А., Татевосян А.Т., Топчян А.В., Баласанян М.Г. - 0-(2,4-Диметилпиримидинил-6)оксим ацетона, усиливающий мозговой кровоток и обладающий противоязвенной активностью. // А.с. СССР №1453847 дата рег. 22.09. 1988 /не подлежит опубликованию в открытой печати/.
4. Данагулян Г.Г., СаакянЛ.Г., Залинян М.Г. - Способ получения 2-бензил-4-хлор-6-метилпиримидина. // А.с. СССР №1563189 рег.08. 01.1990 /не подлежит опубликованию в открытой печати/.
5. Данагулян Г.Г., Залинян М.Г, Баласанян Н.Г., Закс А.С., Суслина М.Л., Симак Л.В. - 0-(4,6-Диметилпиримидин-2-ил)оксимы ацетофенонов, обладающие противосудорожной активностью. // А.с. СССР №1571990 рег.15.02.1990 /не подл.опуб.в откр. печ./
6. Данагулян Г.Г., Баласанян Н.Г., Залинян М.Г. - Способ получения О-пиримидинил-оксимов кетонов. // А.с. СССР №1607344 Рег. 15.07.1990 (не подлежит опубликованию в открытой печати.
7. Данагулян Г.Г., Саакян Л.Г., Залинян М. Г. - Способ получения фенилпировиноград-ной кислоты. // А.с. СССР №1761743 Рег. 15.05.1992 (не подлежит опубликованию в открытой печати).
Դրամաշնորհի /թեմայի/ ղեկավարում
Դրամաշնորհեր
1993 - Միջազգային գիտական հիմնադրամի դրամաշնորհ:
1994-1995 - Միջազգային գիտական հիմնադրամի երկարաժամկետ դրամաշնորհ (No. MVT 000) – “Synthesis of pyrimidine deri vatives and stadies of izomerizational recyclization of mono- and bicyclic pyrimidine systems under the influence of nucleophylic agents” – ղեկ. Գ.Հ. Դանագուլյան (PI):
1998-1999 - Համատեղ միջազգային գիտական դրամաշնորհ (US CRDF-NFSAT-No. ACH 006 98/AC 1-955-”Novel Methodology for Pyridine Ring Synthesis”– համաղեկավարներ (PI) Գ.Հ. Դանագուլյան (PI) և A.R. Katritzky (University of Florida, USA):
2000-2003 Եվրոմիության կոպերատիվ դրամաշնորհ` EC “COPERNICUS-2” Կոնտրակտ No. ICA 2-2000-10002 “PESTICIDES” (գիտ. ղեկավար` ԳԱԱ ակադ. Վ.Վ.Դովլաթյան, մենեջեր` Գ.Հ.Դանագուլյան, կորդինատոր` պրոֆ. A. Namor /Անգլիա/):
2003-2004 Համատեղ միջազգային գիտական դրամաշնորհ US CRDF-NFSAT-No. CH 090 02/BGP 12040 “Introduction of pharmacophore groups into biogenic pyridines by pyrimidine-recyclizations,”– համաղեկավարներ (PI) Գ.Հ. Դանագուլյան (PI) և A.R. Katritzky (University of Florida, USA):
2005-2007 միջազգային գիտական դրամաշնորհ (US CRDF - No. ARB2-2640-YE-05) “Genotoxic and antineoplastic effects of bridged nitrogen atom-containing pyrimidines and their acyclic adducts”– համաղեկավարներ (PI), проф. D. A. Gewirtz (Virginia University, USA):
2013-2015 ՀՀ ԳՊԿ-ՌՀՀՀ (ГКН РА – РФФИ) 13RF-087 դրամաշնորհ «π-Դեֆիցիտային հետերոցիկլերի փոխարկումները նուկլեոֆիլ ռեագենտների ազդեցությամբ» («Трансформации π-дефицитных гетероциклов под действием нуклеофильных реагентов»). Թեմայի ղեկավարներ` Գ.Հ. Դանագուլյան, ՌԳԱ ակադ. Օ.Ն. Չուպախին /рук. темы (PI) Г. Г. Данагулян, совместно с акад. РАН О.Н.Чупахиным (УрФУ, Екатеринбург)./
2015-2016 ՀՌ/Ս/Հ զարգացման ծրագիր, ՌԴ Կրթության նախարարության դրամաշնորհ` «Ազահետերոարոմատիկ համակարգերի սինթեզ և դրանց հենքի վրա ստացված մետաղակոմպլեքսների հետազոտում» /ղեկ. Գ.Հ. Դանագուլյան/
2017-2020 «Պիրիմիդինի հենքի վրա զուգորդված պուշ-պուլային համակարգերի` պոտենցիալ օրգանական կիսահաղորդիչ նյութերի, սինթեզ»` ՌԴ ԿԳՆ ֆինանսավորման շրջանակներում ներկայացված ՀՌ/Ս/Հ գիտա-հետազոտական գործունեության ծրագիր /ղեկ. Գ.Հ. Դանագուլյան/
2021-2022 «20RF-138» ծածկագրով «Չհամակցված տետրազոլիլպիրիմիդիններ և նմանատիպ «հիբրիդային» հետերոցիկլային համակարգեր. սինթեզ, կառուցվածք և հակավիրուսային ակտիվություն», թեմայի ղեկավար Գ.Հ. Դանագուլյան համաղեկավար` պրոֆ. Վ.Ա. Օստրովսկի
Թեմատիկ ֆինանսավորում
1994-1995- թեմա No 92-1295,
1996-1998- թեմա No 96-559,
1999-2000 - թեմա No 00-405,
2001 թեմա No 00- 405b,
2002-2004 - թեմա No 0471,
2005-2007- թեմա No 0543,
2008-2010 - թեմա No 326.
2013 -2015 13-1D334 /ՀՀ ԿԳՆ ԳՊԿ / Պիրիմիդինի հիման վրա բիս-հետերոարիլ համակարգերի սինթեզներ մետաղների կատիոնների սելեկտիվ քեմոսենսորների ստացման նպատակով //
2018 -2020 18T-1D249 /ՀՀ ԿԳՆ ԳՊԿ/ π-Համակցված կենսաակտիվ ազահետերոցիկլերի սինթեզ և պայթուցիկ նյութերի քեմոսենսորների որոնում նրանց շարքում // ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության Գիտության կոմիտե (Գիտ.պետ.կոմ.) /
Ֆայլեր